معاونت بهداشتی

آسيب هاي دوران كودكي و باقي مانـدن تاثيـر آن بر كودكان در همه سالهـاي بعدي زندگي از مهم ترين عواملـي است كه نمي توان از آن چشم پوشي كرد. پيشگيري از مصدوميت هاي كودكان، مسئوليت بزرگي است كه نيازمند تعهد و مشاركت كامل مجموعه گسترده اي از سازمان ها ، والدين و مراقبين كودكان و حتي خود كودكان است.طبق بررسی‌ها، بسیاری از کودکانی که به‌علت حــوادث در بـخـش‌ اطـفـال بیمارستان‌ها بستری هـسـتـنـد ناشی از بی‌دقتی پدر و مادرها بـسـتــری‌ شــده‌انــد.این مرگ‌ها ناشی از غفلت‌هایی است که در مـنــزل نسبت به کــودکــان می‌شود و کودک به‌دلیل مشغول بودن مادر به کارهای خانه دچار حادثه می‌شود. در حال حاضر مرگ و میر ناشی از حوادث و سوانح دومین علت مرگ کودکان عنوان شده است.
مهم ترين و موثرترين روشهاي اثبات شده در پيشگيري از حوادث ترافيكي:
هنگام دنده عقب رفتن اتومبیل مراقب کودکان خود باشید- کودکان در هنگام پیاده شدن از اتوبوس یا مینی بوس طوری قرار بگیرند که راننده آنها را ببیند و هرگز از پشت مینی بوس یا اتوبوس عبور نکنند- نشستن کودک در پنجره و یا پشت شیشه عقب ، ایستادن کودک در ماشین و سوار شدن در پشت وانت برای کودکان بسیار خطرناک است- بهتر است حمل و نقل کودک با وسیله نقلیه ایمن در بغل مراقبین باشد و مسائل ایمنی از قبیل بستن کمربند را رعایت کنید-صندلی عقب اتومبیل ایمن ترین محل برای کودکان در هنگام رانندگی است- از صندلی مخصوص کودک در اتومبیل استفاده کنید - سرعت مجاز را رعایت کنید- هرگز کودک را در وسيله نقلیه تنها رها نکنید- قوانین ایمنی رفت و آمد به مدرسه و مهارت های ایمنی پیاده رو را به کودک بیاموزید.
پیشگیری از غرق شدگی و خفگی: از دادن آدامس،آب نبات، تکه های بزرگ سیب، آجیل، ذرت، کشمش،هویچ خام،کرفس،انگور و گیلاس به دلیل احتمال خفگی به کودکان خودداری شود. -هرگز کودک را در تشت آب یا وان تنها رها نکنید همیشه با یک دست از او محافظت کنید-اشیای کوچک یا نوک تیز را دور از دسترس کودکان قرار دهید-کودک را به پشت یا پهلو بخوابانید به شکم نخوابانید- محیط زندگی کودکتان را عاری از دود ( سماور - والر- منقل و..) نگه دارید- استخرها را از چهار طرف حفاظ دار کنید و در ورودی انها را بسته نگه دارید-کیسه های پلاستیکی یا بادکنک ها را نزدیک کودک قرار ندهید-سیم تلفن،سیم های الکتریکی ،نوارهای پرده و کرکره را از نزدیک تخت خواب کودکان یا محل بازی انها دور کنید- شنا و قوانین ایمنی آب را به کودک آموزش دهید.
پیشگیری از مسمومیت:از نگهداری شربت متادون در یخچال و در دسترس کودکان خودداری کنید-درب کابینت و کمد توسط کودک قابل باز کردن نباشد-مواد شیمیایی(شوینده،پاک کننده) ود اروها و مواد سمی را دور از دسترس کودکان قرار دهید- اشیاءخطرناک و آلوده ،روی سطح زمین و در معرض دید کودک قرار ندهید.
صدمات بدنی: کودکان را با حیوانات خانگی تنها نگذارید-از نگهداری حیوانات در محل زندگی خودداری کنید- کودکان را تنها رها نکنید-از محل کودک خود در هر زمان مطلع باشید- به کودک بیاموزید با افراد غریبه صحبت نکند-از مراقبت از کودک در یک محیط ایمن در پیش و پس از مدرسه اطمینان یابید- شماره تلفن فوریت ها را به کودک آموزش دهید.
آسیب های کودکان یک معضل درحال رشد جهانی است. افراد در این دوران خاص از زندگی خویش همیشه مورد توجه و نگرانی بوده اند و بیشترین میزان مرگ و میر از دوران کودکی تا بزرگسالی در این سنین اتفاق می افتد. هر ساله صدها هزار کودک بر اثرحوادث غیرعمدی وخشونت کشته شده و میلیون ها کودک دیگر نیزدچار عوارض و بیماری های ناشی از آسیب ها می شوند. در مورد هر نوع از آسیب های کودکان، مداخلات پیشگیرانه ای وجود دارد. که از احتمال و شدت بروز این خطرات می کاهد. اساس این مداخلات پیشگیرانه، شناخت و پیشگیری از حوادث عمدی و غیرعمدی است.
برای شناخت حوادث و سوانح و راه های پیشگیری از مهمترین کار آموزش به خانواده هاست و بعد ایمن کردن وسایل و محیط اطراف کودکان است. در این راستا و بر اساس برنامه کشوری کودک سالم(WCC) در هر بار مراقبت از کودکان در مراکز خدمات جامع سلامت آموزش پیشگیری از سوانح و حوادث به والدین داده می شود. این آموزش ها بصورت چهره به چهره فردی و گروهی انجام می گردد.
امید است تا اين اقدام، گامي در جهت افزايش سطح آگاهي جامعه و افزايش قوانين تعهد آور در راستاي پيشگيري از حوادث در كودكان عزيزمان باشد.
معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان