معاونت بهداشتی

ارتقاء دانش پزشکی و افزایش جمعیت سالمندان (سن بالای 60 سال) در کشور موجب گردیده که دارو درمانی صحیح یکی از مسائل بسیار مهم در مراقبت از بیماران سالمند شود. دارو درمانی یک رکن جدایی ناپذیر در دوره سالمندی می باشد. در کنار این مسئله بسیار مهم، نباید واکنشهای زیان آور دارویی در سالمندان نادیده گرفته شود.
دلایل بسیار زیادی ممکن است باعث مسمومیت دارویی و واکنشهای زیان آور دارویی در سالمندان شود. یکی از این موارد، اشتباهات بیمار است که ناشی از عدم رعایت مصرف صحیح دارو به دلایلی چون فراموشی یا اغتشاش ذهنی است. سالمندان به اقتضای سنشان بیشتر در معرض بیماری آلزایمر یا فراموشی می باشند در نتیجه دوزهای دارو را یا نمی خورند یا اینکه به علت فراموشی دوزهای اضافی مصرف می نمایند.
از طرفی سالمندان ممکن است دارای مشکلات طبی گوناگون باشند و نسخه‌های متعدد توسط چندین پزشک برای آنها نوشته شود داروهای متعدد و فواصل دوز متفاوت می تواند باعث اشتباه در مصرف داروها برای سالمندان پیش آورد. همچنین تضعیف حس‌های عمومی مثل کاهش شنوایی، مشکلات بینایی و ناتوانی‌های فیزیکی به اضافه وجود داروهای با شکل ظاهری یکسان می‌توانند موجب بروز اشتباه در مصرف داروها گردند.
عامل مهمی دیگری که در اشتباهات سالمندان موثر است تنهایی آنها است. سالمندانی که بدون فرزند هستند یا دور از فرزندان می باشند بیشتر در معرض خطر مسمومیت دارویی می باشند.
بی سوادی یا کم سوادی سالمندان و همچنین ناخوانا بودن دستورات دارویی بر روی داروها نیز می تواند باعث اشتباهات دارویی گردد.
رعایت برخی نکات می‌تواند باعث کاهش میزان اشتباه و تسهیل در مصرف صحیح داروها گردد از جمله اینکه
- پزشکان تا آنجا که ممکن است رژیم های دارویی ساده‌تر را انتخاب نمایند.
- هنگامی که داروهای متعدد نسخه می‌شوند، سعی شود داروهایی تجویز گردند که در زمانهای یکسان از شبانه‌روزی مصرف شوند و در اولین فرصت که امکان دارد، تعداد داروهای مصرفی بیمار کاهش یابد.
- سالمندان باید در هنگام مراجعه به پزشک، لیست داروهایی که مصرف می نمایند نوشته و به پزشک ارائه نمایند.
- برچسب‌های روی داروها به اندازه کافی بزرگ باشند که افراد دچار کاهش بینائی بتوانند آنها را بخوانند
- برای سالمندان تنها و سالمندانی که دچار فراموشی می باشند از جعبه یادآور دارو استفاده گردد.
- یکی از اعضا خانواده بر مصرف داروها توسط سالمند نظارت داشته باشد.